Cavlak Köyü’nün tarihçesi

Cavlak Köyü’nün tarihçesi

Köylerimizin yeni isimlerine eyvallah, ama eski isimleri bana daha anlamlı geliyor ki köyümü, eskimeyen eski ismi olan “Cavlak” olarak ifade ediyorum, bu böyle biline.

Kale ismiyle anılan mevkide köyümüzün temelini oluşturan Kayı boyundan gelen Cavlakoğlu, Hızıroğlu ve Cibiroğlu diye anılan üç ata kabile, şimdilik bilinmeyen bir tarihte gelip yerleşmişler. Türkmen ve yörük olan bu üç kabilenin Yozgat tarafından geldiği de rivayetler arasındadır.

Kale’deki büyük kayalıkların; barınma, beslenme ve korunmaya elverişli olması, yerleşim yeri seçiminde muhtemelen etkili oldu. Bol su, onları tarım ve hayvancılıkla geçimlerini sağlamaya yönlendirdi. Üzüm, pekmez, süt, peynir, yağ gibi ürünleri ile yörede söz sahibi oldular.

İlerleyen zamanlarda, yapılan yollar, gelişen imkânlar dışa açılmaya sevk eder. Civardaki yerleşim yerleriyle irtibat kurarak, oralardaki pazar ve imkânlardan faydalanmak için Kale’den ayrılmalar başlar. İlerleyen süreçte Gülümdüşüren (Gülündüşen), Demir Çeşme ve Peçenek Deresi gibi muhitler oluşur. Gülümdüşüren meyve ağaçları ile tanınır. Kale, Koçaş Dağı’nın eteklerine kuruludur suyu soğuk ve tadına doyum olmaz.

Bekdik’li ozan İbrahim Düger’e ait olan şu iki dörtlüğü^[1] buraya eklememiz gerekir:

Soğukdur suyun mermerdir daşın

Eteklerin sislidir garlıdır     başın

Yazın serinsinde sert geçer gışın

Deli boran gibi es Goçaş dağı…

 

Çıkdık geldik koçaşın dağına

Yine çıkmış ferman Şereflinin beyine

Bu defada sürgün Kıbrısın köyüne

Bizden de selam olsun Kıyas’ın boyuna

 

Kale’nin ağaç ve bahçe ile donanmışlığı yanında yeni yerleşim yeri; granit kayalıkları sebebiyle bitki örtüsünden mahrum olması sebebiyle örtüsüz, çıplak anlamına gelen Cavlak ismiyle anılıyordu.

Cavlakoğullarının yerleşim yerine izafeten bu ismin konulduğu da rivayetler arasındadır.

Cavlakoğlu Koca Mahmut, Cavlak Köyü’ne ilk gelendir. Daha sonra Hızıroğlu ve Cibiroğlu’da gelmişler.

Bahsedilen üç ata neslin kendi içerisindeki sülale bilgileri şöyledir:

1.Cavlakoğlu Koca Mahmut’un altı oğlundan Süleyman, Hacı Mehmet ve Ahmet’in nesli devam etmiş. Bu üç oğulun sülalesi üç isimle anılır. Şöyle ki:

Fakılar: Süleyman’ın sülalesidir. Süleyman’ın Hanifi, Hamit, Nuri, Aziz, Şükrü ve Mehmet Âlim isimli oğulları var imiş.

Sazlar: Hacı Mehmet’in sülalesidir. Hüseyin, Ali, İsmail isimli oğulları var imiş.

Emicikler: Ahmet’in sülalesidir. Osman, Mevlüt, İbrahim ve Mahmut isimli dört oğlu var imiş.

2. Hızıroğlu diye anılan ata nesil, Mehmet Ali’nin; Kadir, Hurşit ve Mustafa isimli oğulları ile devam etmiş.

Kadir’in oğulları: Mehmet, Şahan, Aşır, Celal, Zeki, Cevat’tır.

Hurşit’in oğulları: Tahsin, Hamdi (Çakır), Şakir, Lütfi ve Şükrü’dür.

Mustafa’nın tek oğlu Cinder Ali lakaplı Mehmet Ali’nin ise Ramazan ve Gülüşen isimli iki oğlu var.

3. Cibiroğlu’nun oğulları: Eyüp, Talip, Abdullah.

Eyüp’ün Mehmet ve Eyüp isimli iki oğlu olmuş.

Talip’in oğlu Halil’dir.

Abdullah’ın oğlu da Rıfat’tır.

Daha sonra Küçük Üzengilik’ten Ali Özbek ile Aksaray’ın Ecem Köyü’nden Kara Löğmenler gelerek Cavlak’a yerleşmişler.^[2]

Köyüm ile alâkalı ulaşabildiğimiz bilgiler, tashih yapılmak kaydıyla şimdilik bunlar.

Sülalem ile alakalı bilgileri de izninizle paylaşayım:

Baba tarafım Cavlakoğlu Koca Mahmut’un ata sülalesinden olup Sazlar kolundandır. Dedem Hamza Çetin, babam Niyazi Çetin’dir.

Anne tarafım Hızıroğlu ata sülalesinin Mustafa’nın oğlu Cinder Ali’nin (Mehmet Ali) kızı Dudu Çetin’dir.

Bütün geçmişlerimize Allah rahmet eylesin. Âmin.

 

[1] Diğer şiirleri için bak: https://www.antoloji.com/ibrahim-duger/siirleri/ara-/sirala-/

[2]https://ipfs.io/ipns/QmVH1VzGBydSfmNG7rmdDjAeBZ71UVeEahVbNpFQtwZK8W/wiki/%C3%87ay%C4%B1r%C3%B6n%C3%BC%2C_%C5%9Eerefliko%C3%A7hisar.html; Murat Yıldız Solakoğlu’na teşekkürler.