Şereflikoçhisar’ın Çatal Çeşmeleri-2
Üzülerek söylemeliyim ki ecdadın eserlerine yeteri kadar sahip çıkamadığımızın bir acı delili olarak, bir zamanlar var olan ama sonraları ecdadın yadigârıdır manasında bile muhafaza edilemeyen bu yedi adet çeşmeleri, evet bu çeşmeleri sıralamaya devam ediyoruz.
Çeşme resimleri semboliktir.
Devam ediyoruz dedik ya, dördüncüsüne varmak için!
Ankara Caddesi üzerindeki lise, sağımızda kalacak şekilde ilerliyoruz. Eskinin Hükümet Konağı’nın yanındaki bahçe duvarından aşağıya, sağa dönüyoruz. Buradan, eskinin Hastanesine gidilir idi. Hastane sokağının başında ve köşede, bahçe duvarına dayanan dördüncü Çatal Çeşmesi, çarşıdaki pek çok insana hizmet ettiği gibi Mescit Sokağı başındaki eskinin umumi tuvaletinin altındaki kanal ile oradaki bahçe ve ağaçların sulanmasında da kullanılmıştır. Bu tuvaletin lağımındaki ve çevreden gelen kanalizasyonun içerisindeki ile Çatal Çeşmeden gelen su karışır, aşağılara kadar hem temizler ve hem de akmasını sağlardı.
Devam edeceğiz lâkin İsmet Paşa Caddesi diye bilinen, bildiğimiz eskinin çarşı yoluna giriyoruz. Meşhur ve rahmetli Kör Kâmil Yüksel’in dükkânın bitişiğindeki dar geçitten sağa aşağıya geçiyoruz. Dar geçidin bitimi, şehir hamamına çıkar. Tam önümüzde sağdaki beşinci Çatal Çeşme’yi hatırladınız mı? Şehir suyu kesildiğinde ya eskinin sebze hali ortasındaki çeşmeden, orası da akmıyorsa bu çeşmeden dükkânımızdaki destimizi doldurmaya çocukken çok gitmişimdir.
Tekrar Çarşı yolundan devam edelim, bakalım altıncı çeşmeyi nerede bulacağız? Sağlı sollu esnaflara selam vererek, nihayet eskinin belediye ve İşhanı önünden ilerliyoruz. Yolumuz Mandıroğlu Hanına bakan geniş bir meydana çıkar. Sol tarafta eskiden Adalar şimdi Ankara Caddesi ile Zafer İlkokulu’na inen yol, eskinin hapishanesine giden cadde ve Sarıkaya’dan gelen yolun kavuştuğu meydanlık. Sağ tarafında Mustafacık’lı Doğruerler’ in dışı çiçek motifli binası sağımızda kalacak şekilde dönüyoruz ve Dr. Kamuran Ayanlar Beyin evinin olduğu sokağın ağzında altıncı Çatal Çeşme’mizi, bu civardaki bütün insanların, hayvanların ve bahçelerin su ihtiyacına hizmet eder vaziyette buluyoruz.
Son çeşmeyi ben hatırlayamadım. Ancak eniştem Hüseyin Gündoğan’ın anlatımı ile devam ediyoruz.
Eskinin hapishanesine doğru biraz yürüyoruz ki bulunduğumuz yol, Ankara Caddesidir. Mandıroğlu sağımızdadır, geçiyoruz. İleride sağda Yahşihan Türbesi var. Onun sokağından bir sonraki sokaktan aşağıya Çerkez Mahallesi’ne inilirken Çerkez Hayriye’nin evinin karşı sol köşede yedinci Çatal Çeşmesi var imiş.
Çatal Çeşmeler, o sıkıntılı yıllarda insanımızın su ihtiyacını karşılarmış. Çeşmelerde; evlerden gelen bulaşık ve çamaşırlar deterjan olarak kullanılan temiz ince kumlarla yıkanır, içme suyu taşınır, bağ ve bahçeler sulanır imiş.
Çatal Çeşmeler bugün ne durumda?
Bugün bu çeşmelerin hiçbirisinin akmadığı bilindiği gibi hatta o çeşmelerin hemen hepsi de artık yoktur. Ancak o zamanları gürül gürül suyunun aktığı, bir asra yakın hizmet ettiği, bilinen, yaşanan ve şükürlere vesile olarak hatıralarda yer alan bir hizmettir ki bütün bu hayırlara sebeb olanlara Allah’tan rahmetler diliyoruz.