İnsanız affet!

İnsanız affet!

*Kader Risalesi’nin Mütalâası kitabımızın 2. baskı çalışmasından

Esasında imanın diğer şartları Allah’a imanın içerisindeki cüzlerdir. Hepsi Allah’a imanı takviye eden rükünlerdir. Bu rükünlerin en muğlak ve müşkül olanı, kader ve cüz-i ihtiyârî konusu ise hassasiyet isteyen mühim bir esası olup, tamamen gayba iman ile alâkalıdır.[1]

Kadere iman, imanın altıncı şartıdır.

Kadere iman rüknü, esas ve teferruatıyla beraber iyice anlaşılması ilk merhalede oldukça zor bir konudur. Acele etmemek gerekir. Başlı başına hâlî ve vicdanî ama diğer yönüyle de ilim olan bu konunun altyapısı olan terimlerini vs. bilerek konuya girmek anlamayı kolaylaştıracak hususlardandır. Konunun bir parça anlaşılması için samimiyet, teslimiyet ve tekrarla mütalâalar yapılmalıdır. Bazı konuların zamanla gelişen şartlar, bilgiler ve ilerleyen yaş ile doğrudan alâkalı olacağı unutulmamalı. Bugün daha iyi anladığımız konuları dün pek anlayamadığımızı, şimdi anlayamadıklarımızı da yarın daha iyi kavrayacağımızı unutmamak gerekir. Anlaşılmayan noktalar üzerinde isyankârlık göstermek, insanı tehlikeye sürükler.

Bakara Suresinin son ayetlerinde gücümüzün üzerinde teklifin olmadığını anlıyoruz. Bunu bir nimet bilmek gerekir.

Şu notları da bir kenara yazalım:

*İmanî konuda acelecilik olmaz, sükûnet gerekir.

*Her şeyi bilmek, bize düşmediği gibi her şeyi anlamak da bize düşmeyebilir.

*Bilemediğimiz şeylerin olabileceğini kabullendiğimiz gibi anlayamayacağımız şeylerin de olabileceğini kabullenmeliyiz.

*Unutmayalım ki bilmediklerimiz, bildiklerimizden fazladır.

Kadere imanımız, eşya ve hâdiselerle karşılaşıldığında gösterilen davranışlarımızla test edilir. Bir ölüm karşısında kıyameti koparırcasına isyan ediliyorsa, çalışmalarımızla hâsıl olan sermayeye hakiki manada malikiyet duygusu duyuluyorsa, ciddi manada arıza var demektir. Evet, zaman zaman sigortamız atar, hata yaparız, bu bir gerçektir. Her ne olursa olsun biz, ne meleğiz ve ne de şeytan. Mükemmellik Allah’a mahsustur. Dolayısıyla biz sadece insanız, kuluz. Kula, kulluk yaraşır. Kul olmak, kusurlu olmak demektir. İnsan, nisyan ile malûldür, kusur eder, af diler. Af dilediğini unutur, kusur eder döner, “insanız affet” der ve yeniden af diler. Şimdi bu tevbe/günah/af süreci içerisinde günah ve kusurlara odaklanarak hayatı sürdürürsek, hata yapar hayatın anlamını, anlamsızlığa sürükler, ümitsizliğe düşeriz. Yapılan hataya odaklanarak ümitsizliğe düşmektense, edilen tevbe ile hayata bağlanıp, Allah’ın razı olduğunu yapmakla ibadete, Allah’ın da yaptığından razı olmakla ubudiyete^[2] ihlâsla devam etmek gerekir. Böylece, sonu baştan yazıldığını zannettiği bir senaryoda figüran olmaktan kurtulup, esma ve sıfat-ı İlâhiyenin tecellisinde vazifeli olarak, hayatın nesnesi değil öznesi bir kul olarak ibadetle kemâle erdireceğimiz bir ubudiyete yönelmeliyiz.

Unutmayalım ki ilk insanın yaptığı günahının ardından yaptığı tevbenin bir ödülüdür, bu dünya hayatı.

Değiştiremeyeceğiniz bir geçmiş geride dururken, biçimlendirilip sahip olabileceğiniz bir gelecek sizi bekliyor. Hangisine odaklanacağınız sizin elinizde.^[3]

Hayata, işlenen kusur ve hemen ardından yapılan tevbe ve bu ikisi arasındaki sahnelerin esma ve sıfat-ı İlâhiyenin tecellisinin tahakkukuna birer vesile ve vasıta olunduğu zaviyesinden hareket edilmelidir. İşte bütün bunların ilm-i İlâhiyenin kuşatıcılığında olduğunu ve her birisinin büyük hikmetleri sakladığını bilelim, rıza gösterelim, üç sabrı hikmetle yapalım, inanın her şeye kâfi gelir.

İman, sürekli tekrarlarla kuvvetlendirildiği, yenilendiği gibi, kadere iman hakkındaki bilgilerin de sık sık yenilenmesi gerekir ki tesiri süreklilik kazansın. Bu sebeple diğer iman meseleleri okunarak takviyesi yapıldığı gibi Kader Risalesi’nin de sık sık okunması icap eder.

Rabbim, yâr ve yardımcımız olsun, âmin.

Mehmet Çetin

10 Aralık 2019 Yeni Foça İzmir

[1] Bakara 2/3

[2] Kadere rıza konusundaki bu tesbiti vesilesiyle Elmalılı M. Hamdi Yazır  Efendiye rahmet diliyoruz.

[3] Yrd. Doç. Dr. Kenan Taştan, Sadırdan Satıra Kelâmdan Kaleme, s. 137