Şereflikoçhisar Medreseleri

Şereflikoçhisar Medreseleri

Bu başlığı attık ama altını dolduracak bilgide o kadar şanslı değiliz maalesef. Muhtemelen var olan medrese(ler), Cumhuriyetin ilk yıllarından başlamak üzere olan birtakım değişiklikler neticesinde tahribata uğrayıp ya da değiştirilip başkalaşmıştır.

Mazimizin malûmatını gelecek nesle nakli sorumluluğundan hareket ediyoruz.

Tarihi naklederken, yaşanan gerçekleri olduğu gibi anlatılmasının yanında indî fikir, mümkün olduğu kadar karıştırılmamalıdır. Yorum ve değerlendirme okuyucuya ait olmalıdır.

            Şereflikoçhisar ilçesinin bulunduğu alan; tarih içinde sırası ile Hititler, Frigyalılar, Asurlular, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Abbasiler, Büyük Selçuklular, Anadolu Selçukluları ve Osmanlı Devleti’nin hâkimiyetinde kalmıştır. Karamanoğlu Beyliği’ne 1467’de son veren Fatih Sultan Mehmet, Şereflikoçhisar’da üçüncü dönemin başlamasını sağlayan gelişmeyi ortaya koymuştur.^[1] Şereflikoçhisar ile ilgili en detaylı bilgilere de bu dönemde rastlamaktayız.             Aksaray ve Şereflikoçhisar, tarih boyunca beraber anıldığı için her ikisinin geçmişi araştırılırken diğerinin tarihine de bakılmalıdır.

Kurşunlu Cami yanındaki medrese

Adını bile, şimdilik bilemediğimiz bu medrese, hakkında bilgi nakledilen tek medresedir.

Şereflikoçhisar’da en eski medrese; Kurşunlu Cami yanında sonradan Macir Mehmet diye tanınan Mehmet Gündoğan’a verilen arsanın olduğu yerde var imiş.^[2]

Macir Mehmet’in oğlu Hüseyin Gündoğan’dan nakledilen bilgiye göre 1924 Harf İnkılabı sonrası yeni harf eğitiminin ilçede nerede yapılacağı araştırılır ve Sultan Alâeddin Camii yanındaki medresenin bu iş için uygun olduğu kararına varılır.

Bu medresede yeni harfle yapılan eğitim öğretim, Cumhuriyet İlkokulu binası yapılıncaya kadar devam eder sonra yeni binaya taşınır.

 

Sürmeli Zaviyesi

Sultan Fatih devrinde 1479 yılında yapılan yazımlarda Şereflikoçhisar hakkında bazı bilgiler verilmektedir. Bu dönemde Koçhisar’da 5 adet vakıf bulunmakta idi. Bunlar, Koşhisar Camii Vakfı, Enbiya Dede ve Derviş Noktalı Zaviyesi, Sürmeli Zaviyesi Vakfı, Sürmeli Mezrası.^[3]

Sürmeli Zaviyesi Vakfı, Sürmeli Zaviyesi ’nin olması ile mümkündür. Bu zaviye ile doğrudan alâkalı küçük bir yerleşim yeri (mezra) ise doğrudan o zaviyenin varlığını şart kılar.

Bu bilgiyi not ettikten sonra Sürmeli Zaviyesinin varlığı biliniyor ama nerede olduğu araştırıldığını da ifade edelim.

Bu konuda yeni bilgilerin gelmesi, ulaşması da ehil muhatapların gayretini bekliyor.

Mehmet Çetin

24 Ağustos 2020 Yeni Foça İzmir

[1]https://openaccess.firat.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/11508/16523/253988.pdf?sequence=1&isAllowed=y

[2] http://www.mehmetcetin.de/macir-mehmet/

[3]file:///C:/Users/Hp/Desktop/Belgelerim/%C3%87engel/%C5%9Eerefliko%C3%A7hisar%20ile%20al%C3%A2kal%C4%B1/253988.pdf; Fatih Altuğ, Yüksek Lisans Tezi,