Altında, tarih israfını durduralım!

Avatar photoPosted by

Altın basımında Darphane’den taleplerimiz-1

2012 yılında ilk baskısı yapılan İslâm’da Kuyumculuk isimli kitabımızın hazırlık safhasında Darphâne Genel Müdürlüğü’ne konumuzla alakalı sorular sormuştum. Sağ olsunlar cevap verdiler.

Bu defa, kitabımızın ikinci baskısı haberini paylaşmak üzere gönderdiğimiz e-maile geri bildirimi telefon ile arayarak yaptılar, sağolsunlar. Telefon görüşmemizde kurumlarının görev alanına giren konular hakkındaki değerlendirmemizi yaparak talebimizi dile getirdik ve bunları köşemizde paylaşacağımızı da ifade ettik.

Darphane’den taleblerimiz şunlardır:

1.Altında tarih farkı israfı

Geçen sene tarihli çeyrek altın ile bu sene tarihli çeyrek altının fizikî farklılığı var mı? Hayır. Farklılık sadece sanal olarak oluşturulan ve bilemediğimiz bir gerekçe ile örfîleştirilen eski/yeni adı altında bir israfın olduğudur ve tüketicinin cebinden alınan eski yeni farkıdır.

Tarih farkı sadece ziynet serilerinde yapılmaktadır, cumhuriyet serilerinde 1923 yılı yazılıdır, yani tarih farkı yoktur.

Darphane Genel Müdürlüğüne, 01.09.2012 tarihli e-mailimizde tarih basımı hakkında sorular sormuştuk.

07.09.2012 tarihinde gelen cevap şöyledir;

            “8 Ağustos 1951 tarih 7879 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan 1738 sayılı TBMM Kararı uyarınca cumhuriyet altınlarının basımı Darphaneye verilmiştir. Bu Kararla, cumhuriyet altınlarının özellikleri ve biçimleri belirlenmiş olup herhangi bir değişiklik Kanun veya Kanun Hükmünde Kararname ile gerçekleşebilir.”

Darphane Web sitesinden yaptığımız araştırmaya göre; Cumhuriyet ziynet serisi altınların basım şekli tarifinde “basıldığı tarih” ibaresi geçerken, Cumhuriyet serisinin basım şekli tarifinde ise “Cumhuriyetin kuruluş tarihi olan 1923 rakamı ve bunun altına da bir çizgi çekilerek sikkenin basılış tarihi Cumhuriyetin hangi yıl dönümüne tesadüf ederse o yıl dönümünü ifade eden rakam konulur.” ifadesi var.[1]     Bu uygulamanın dayanağı, Cumhuriyet Altın Sikkeleriyle Cumhuriyet Ziynet Altınları Hakkında 1738 Sayılı TBMM Kararının

7879 sayılı Resmî Gazete’nin 1951 yılındaki ilanıdır.

Basımı konusundaki değişikliğin Kanun veya Kanun Hükmünde Kararname ile değişebileceğinin ifade edildiği cevaptan hareketle yetkililerden bu israfın önüne geçilmesini istiyoruz.

Cumhuriyet serisindeki altınların alım satımı ile Osmanlı altınlarının (reşat, hamit vs.) alım satımında tarih söz konusu edilmez iken Ziynet altınlarındaki eski yeni farkı, rahatsız edicidir. Kaldı ki her yılının yaklaşık son ayında, yeni tarih altınını satmaya gelen müşteriye tarih farkı gözetmeden ücret ödenmesi ile fiilen kaldırılmaktadır.

  1. Altın basımındaki ücretin (işçiliğin) limite çekilmesi

Önceki dönemlerde basımı için önden verilerek günler sonrasına sırasını bekleme hamdolsun artık yok. Lâkin hâlâ yapılabileceğini düşündüğümüz bir husus var.

İşçilik ücretleri eğer mümkün ise sembolik rakkamlara indirilip, devletin diğer gelirlerinden karşılanmalıdır. Zira Devletin aslî görevlerinden birisi de değer ölçü birimi olan paranın ve altının basımıdır.

Kalan mevzulara inşaallah önümüzdeki hafta devam edelim.

Mehmet Çetin

21.03.2018 Yeni Foça İzmir

 

 

[1] http://www.darphane.gov.tr/upload/files/mevzuat/TBMMKarari1738.pdf

 

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir