Posted by Üstad Hazretleri Üçüncü Söz’de kıyaslama yapar. Kıyaslama, zararlı yol ile zararsız yolun muhasebesidir. Muhasebedeki hüküm, istikametli, sağlam ve sıhhatli aklın ve kalbin beraberce yaptığı tespittir.
“Malûmdur ki, zararsız yol, zararlı yola—velev on ihtimalden bir ihtimal ile olsa—tercih edilir.” ifadesi ile yapılan beyanın devamında “Hâlbuki meselemiz olan ubudiyet yolu, zararsız olmakla beraber, ondan dokuz ihtimalle bir saadet-i ebediye hazinesi vardır.”
Öncelikle ubudiyet yolu diye isimlendirdiği Allah’a kulluk yolunu evvelen meselemiz olarak anlayıp kabul etmek gerekir. Bu kabulün iktiza ettiği sorumluluk ve vecibelerin icabı muamele ve muhasebeyi sürekli canlı ve heyecanlı bir manada tutmak ve devam ettirmek gerekecektir.
Evet, davamız ve maksadımız olan kulluk yolu ise zararsızdır. Ancak zararsız olmakla beraber, on ihtimalden dokuz ihtimal ile ebedi saadeti kazanma hazinesi mümkündür. “Burada Üstad, ubudiyet yolunu onda dokuz saadet-i ebediye yolu olarak tarif etmiş. Geriye onda bir kalıyor. Oradaki onda bir neye tekabül ediyor? Bu onda birlik kısım Üstad için şüphe manasına gelmeyeceğine göre nedir?”,[1]sorusu sorulur.
Risale-i Nur Külliyatını müdakkik ve mütalâalı okumanın mahsulü olan bu ve emsali sualler taharri ve araştırmaya davet eder. Yapılan araştırmada cevapların bulunması yanında kalpte tulû ve doğuşlar başlar. O doğuşlar ise insanın harekâtının istikamete girerek devamına vesile olur, inşaallah.
Evet, Risale-i Nur’un hocası yine Risale-i Nur’dur. Yukarıda Üçüncü Söz’de bulunan kıyaslamadaki “bir ihtimali” sorusuna mesela Mesnevi-i Nuriye’de cevap verir: “zaruriyat-ı diniyede, yüzde doksan dokuz ihtimal-i necat var. Yalnız, gaflet ve tembellik haysiyetiyle, bir ihtimal zarar-ı dünyevî olabilir.”[2]
Dinin zaruri kısımlarının tatbikinde yüzde doksan dokuz ihtimal ile kurtuluş var iken gaflet ve tembellik ile olabilecek dünyevi zararı ise bir ihtimal olarak ifade eder.
Hakikaten ,”Hiç zararı olmayan bir yolda giden yolculardan ondan dokuzu büyük kâr ve rahat görürse bir tanesi nasıl oluyor da zarar görüyor?” Ayrıca, “Soldaki yol ise, menfaati olmamakla beraber, on yolcusundan dokuzu zarar görür. “Soldaki yolun mademki menfaati yok nasıl oluyor da on yolcusundan dokuzu zarar görür ve birisi kurtulur?” [3]
Söz konusu ihtimalin faydalı zararlı olmasına sebep olan insandır. Allahu a’lem Cenâb-ı Hak o ihtimalide kuluna hayır olarak vermek muradındadır. Ama kader-I İlâhi noktasından mühim bir hikmetine binaen dokuza karşılık bir ihtimali kulun iradesine vererek imtihana tabii tutma adına bırakıyor. Allâh en doğrusunu bilendir.
Zaruriyat-ı diniyenin bütün icaplarını yapanı, yüzde yüz kurtulacak düşüncesine, ucb ve fahre düşmemesi için ihlâsa davet var. Allah’a güvenme konusundan gaflet ederek sebebe güvenmeye bir ders verir, ikaz eder. Yola güvenmek, sebebe güvenmektir, sebebe müessiriyet vermektir.
Yola değil yolcuya bakarak “ bir ihtimal” ile hayat yolcusuna dua ve ümidi ders verircesine manaları ifşa eden bu cümlelerle;“Duâ ve tevekkül meyelân-ı hayra büyük bir kuvvet verdiği gibi, istiğfar ve tövbe dahi meyelân-ı şerri keser, tecavüzâtını kırar.”[4] ifadesi ile dua ve ümid ile istiğfar ve tövbeyi hatırlatır. Büyük evliyaların kabre imansız girme endişesi ile dolu olan “bir ihtimal”, kurtuluşun” yol”da olmadığını “yolcu”da olduğunu, ümitsizlikten kurtularak Rabbine ümitle itimat eden yolcunun halini şahit göstererek emsali yolculara ders verir.
İslâm yolu yüzde yüz kurtuluş yoludur, ama o yolda yürüyen Müslüman için böyle bir kesinlik söz konusu değildir. Öyle de, küfür yolu, yüzde yüz helak yoludur, ama o yolda yürüyen kâfir veya fasık için durum öyle değildir; bir ihtimal kurtulabilir, diyebiliriz.[5]
Mehmet Çetin
12.09.2012. Çiftehavuzlar-Çiğli-İzmir
[1] Suali soran yurt dışındaki kıymetli okuyucum Abdullah Demir kardeşime bu hakikatlerin yazılmasına
sebep olduğu için hem teşekkür ve hemde dua ve selam ediyorum. M.Ç.
[2] Mesnevi-i Nuriye, sh. 161
[4] Sözler, sh. 761
[5] www.sorularlarisale.com
