Posted by Banka, çeyrek altın satışını faizsiz taksitlendirmiş!
Kıymetli okuyucumuz Süleyman Özçelik kardeşimizin suali, bu yazımızın ana konusudur.
“Kredi kartıyla çeyrek altın satısı[1] yazınızı okudum. Allah razı olsun istifadeli oldu.
Benim konu hakkında bir sorum olacak size. Peşin olarak çektiğimiz çeyrek altını bankanın bu ay tüm alışverişlerimi kendi kampanyasından dolayı faizsiz taksitlendirmiş. Bu durumda caiz olur mu?”
Bu sualde birkaç konu var.
Altın hakkında yapılan genel değerlendirmede “Altın, paradır.”, “Altın, süs eşyasıdır.”, diye iki ana görüş vardır. Altın paradır, hükmünde; altının mübadelesinin (değişiminin), Altı Eşya Hadis’ine[2] göre eşit ve peşin olması gerekir. Sarrafiye grubu, genel olarak tasarruf için alınıp satıldığı görüşünden hareketle söz konusu iki görüşün “altın, paradır.”, hükmüne girer. İşte buradan hareketle sarrafiyenin peşin kabul edilen tek taksitle satışına fetva verilir.
Bu konunun ayrıntılı çalışması İslâm’da Kuyumculuk isimli kitabımızın; Kredi Kartı İle Taksitli Altın Satımının Fıkhî Mütalâası ile Sarrafiyenin Fıkhî Tespitleri başlıklı bölümlerde yapılmış olup, burada işlenecek konunun özelliği itibariyle girmeyip, sizi oraya havale edeceğiz.
Suale cevapta ilk dikkat edilecek husus ve hassasiyete dikkatinizi çektikten sonra ikinci konu olan davranışlarımıza doğru ve helal istikamet kazandırılması adına yapılan araştırmadır ki, Özçelik, bunu da okuyarak, sual ederek yapmıştır.
Bir diğer konu ise, banka hesaplarının ısrarla takip edilmesidir. Bazan haberimiz olmadan banka, gösterilen hassasiyete rağmen yapılan alışverişi, adına kampanya gibi isimler takarak faizli muamele yapabilmektedir.
Faizsiz muamelelerle kredi kartı ile yapılan alım satımlarla nihayetinde bir faiz kurumu olan bankaya dolaylı olarak yardımda bulunma mesuliyetini asla unutmamak gerekir ki, mümkün olduğu kadar faizli bankadan uzak durulması tavsiye edilir.
Bütün bu hassasiyete rağmen banka; müşterisini çekmek, onu devamlı kılma adına çeşitli imkân ve fırsatları sunarak bağlı tutmak için çeşitli girişimlerde bulunur. İşte bunlardan birisi de faizsiz taksitlendirmedir. Görünürde bu muamelede faiz yoktur ama alıştırılmak istenen yola girmemeye dikkat etmek gerekir.
Tek çekimli kredi kartı alım satımları peşin işlem olarak uygulanması ve bankanın da buna faiz uygulamadan taksitlendirmesi, doğrusu çok dikkat çekicidir. “Çikolata kaplı zehir olmasın!”, endişesi rahatsız eder.
Kurumların, faizsiz taksitlendirmesi, kendi imkânlarını kullanarak müşterisine yaptıkları bir hizmet olmaktadır. Faizci ya da faizli kurumların ise faizsiz taksitlendirmesi de müşterilerine bir hizmeti olarak görünmektedir. Bize düşen dikkatli ve hassas olmaktır.
Kuyumcu tek çekimde satışını yapar. Sonrasında banka, kart hamili müşterisinden alacağına faizsiz/farksız taksitlendirme yapabilir.[3]
Cevabımızın en güzel tarafı ise Süleyman kardeşimizi, harama ve faize olan hassasiyeti ve ondan sakınması davranışını tebrik etmek olmalıdır. Bu numune davranışın diğer bütün muamele ve münasebetlerimizde de olmasını diliyoruz.
Mehmet Çetin
14.07.2022 Yeni Foça İzmir
[1] https://www.mehmetcetin.de/kredi-karti-ile-ceyrek-altin-satisi; sitemizde aynı konulu başka yazılarımız vardır.
[2] “Altın altınla, gümüş gümüşle, buğday buğdayla, arpa arpayla, hurma hurmayla ve tuz tuzla misli misline, eşit ve peşin şekilde trampa edilir. Bunlardan farklı cinsler birbiriyle mübadele edilirse, peşin olmak şartıyla dilediğiniz gibi satış yapınız.” (Müslim, Müsâkât, 81; Ebû Dâvûd, Büyû’, 18; A. İbn Hanbel, V, 314, 320.)
[3] İslâm Hukukçusu Dr. Yusuf Erdem Gezgin Beye, bilgi desteği için teşekkür ederiz.
